आज जनैपूर्णिमा, देशभर धार्मिक उत्सवको रुपमा मनाउदै

काठमाडौं । आज नेपालभर जनैपूर्णिमा, ऋषितर्पणी तथा क्वाँटी खाने दिन धुमधामका साथ मनाइँदै छ । नेपाली पञ्चाङ्ग अनुसार प्रत्येक वर्ष साउन शुक्ल पूर्णिमाका दिन मनाइने यो पर्वलाई हिन्दु तथा बौद्ध दुवै समुदायले आ–आफ्नै धार्मिक परम्परा अनुसार श्रद्धा एवं भक्तिपूर्वक मनाउँछन् ।

जनै परिवर्तनको धार्मिक महत्व
हिन्दु धर्मावलम्बी विशेषगरी ब्राह्मण, क्षत्री र वैश्य वर्गका पुरुषहरूले आज बिहान पवित्र नदी वा पोखरीमा स्नान गरी ऋषिमुनिहरूको पूजा–अर्चना गर्दै जनै फेर्ने गर्छन्। पुरानो जनैलाई त्यागी नयाँ पवित्र जनै धारण गर्दा शरीर, मन र वचनको पवित्रताको प्रतीक मानिन्छ। यस अवसरमा ‘यज्ञोपवीत मन्त्र’ जपेर गुरु पुरोहितबाट जनै परिवर्तन गरिन्छ।

रक्षा बन्धन र दिदीबहिनीको माया
आजको दिनलाई रक्षा बन्धनको पर्वका रूपमा पनि मनाइन्छ। दिदीबहिनीहरूले आफ्ना दाजुभाइको दाहिने हातमा रक्षा सूत्र ९राखी० बाँधी दीर्घायु, समृद्धि र कल्याणको कामना गर्छन्। दाजुभाइले पनि दिदीबहिनीलाई सुरक्षा र स्नेहको वाचा दिने परम्परा छ।

क्वाँटी खाने परम्परा
जनैपूर्णिमामा नेवार समुदायले विशेष परिकार ‘क्वाँटी’ ९विभिन्न नौ प्रकारका अन्नको मिश्रणबाट बनेको झोलयुक्त दल० खाने चलन छ। क्वाँटीलाई पौष्टिक तथा स्वास्थ्यवर्द्धक मानिन्छ, जसले वर्षायाममा शरीरलाई आवश्यक तागत र प्रतिरोधात्मक क्षमता प्रदान गर्छ।

गोसाइकुण्ड यात्राको चहलपहल
यस अवसरमा विशेषगरी लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्जभित्र अवस्थित पवित्र तीर्थ गोसाइकुण्डमा हजारौँ भक्तजनको ठूलो जमघट लाग्ने गर्छ। स्नान तथा शिवपूजाका लागि हिमालको काखमा अवस्थित यो कुण्डमा जानेहरू आज बिहानैदेखि पूजाअर्चना गरिरहेका छन्।

देशभर मन्दिरमा भीड
काठमाडौंको पशुपतिनाथ, गोकर्णेश्वर, बाग्लुङको कालिका, जनकपुरधामलगायत देशका प्रमुख मन्दिर र तीर्थस्थलमा भक्तजनको बाक्लो भीड लाग्ने गर्दछ । जनैपूर्णिमा धार्मिक एकता, पारिवारिक स्नेह र स्वास्थ्य चेतनाको प्रतीक पर्व मानिन्छ ।